Homazh e mirënjohje në ditëlindjen time
Sefedin Çela
Sot jam plot 78 vjeç!
Kam filluar t’i numëroj vitet pas prefiksit 7, sepse më parë nuk e quaja veten “mosha e tretë”.
Dal çdo mëngjes e në fund të shkallëve shoh të njëjtën mace që pastrohet. Një orë kapardisem me kafellafe te Komfort me mikun tim të lashtë Bashkim Koçin. Një orë tjetër, 09 – 10, fizioterapi 100 hapa më tej. Në kthim e njëjta mace sërish duke larë fytyrën, pa pasqyrë. Me rit ditor, si unë. Thuhet se tre të katërtat e kohës zgjuar macet pastrohen, gjë që unë nuk e bëj.
Kam se ç’pres, megjithëse mësohemi të presim edhe kur nuk kemi ç’të presim. Kam parë miq të mij të ikin para meje pa kuptuar sa gëzim është të ecësh edhe duke hequr këmbët zvarrë. Të jesh 78 vjeç është mirë të grindesh më pak me veten, më mirë të bëhesh shok me veten.
Në këtë përvjetor dua të tregoj diçka për dikë që këto ditë është përcjellë në shtëpinë e fundit, sepse kështu është jeta, një ditë fiket kandili:
Në kafe e sipër Bashkimi më thotë se kishte vdekur Safet Lushka, bashkëfshatari i tij.
Nëntëdhjetë vjeç burrë, diçka më shumë a më pak. Nuk ia arrita të shkoj, tha Bashkimi . Në këtë moshë duket s’ i bëjmë dot të gjitha!
Jam nip në Prishtë e m’u duk se kishte ikur një nga dajat e mij.
Prishta nuk është një vrap kali larg, i ha nja 400 km vajtje ardhje. Për moshatarë si unë e ai duhet menduar mirë a i bëjmë dot ca gjëra që i bënim deri dje.
Po Sadik Mersini, që unë i them daja i vogël, më i ri se ne veç jo më djalë, – kishte qënë!
-Duhej pa tjetër të isha aty për të hedhur një dorë dhè, – na tha ai në telefon.
– Nuk mund të harroj sa të mira ka bërë për ne ai njeri ! Ditën kur mbetëm jetimë pa baba, ditë dimri, mori sobën në krahë e na e solli, që miq e të afërm ardhur për të bërë nderimet e fundit të ndiheshin mirë. Për shtëpinë e re na solli një tra për çatinë…
Sadikut nuk po i mbaroheshin fjalët!
-E mbaj mend me çelësa në dorë sa në një magazinë në tjetrën, tha Bashkimi.
– Çfarë nuk kishte në to, grurë, misër, fasule, sipas stinëve qershi, dardhë, rrush, arra, lajthi. Nuk të jepte një kokërr për bè, kaq t’a bëje dhëmbin! Kur kishte nga ata që merrnin kallirin e misrit në mes të ditës e në mes të njerëzve, të vidhnin hundën në mes të syve!
Ai njeri kurrë nuk bënte hesape me xhepin e tjetrit apo të fuste duart në xhepin e tjetrit.
Vetë jepte shpirtin për fqinjin, ndante bukën e gojës, mbante në kurriz trarë për shtëpinë e tjetrit.
Safeti kishte zbuluar salcën sekrete, atë gjënë që i jep shije gjellës shpesh të shpifur të jetës. Të tillë njerëz sot duken si të zbritur nga Hëna. I sheh, nuk i sheh, nuk i harron dot!
Prandaj mbahen mend.
Daja i vogël Sadiku, që sipas një seriali tv të rinisë sonë i themi Dik Sheltoni, bëri këmbë e shkoi në Prishtë për t’a përcjellë në shtëpinë e fundit. Për t’i hedhur një dorë dhè. Për mirënjohje!
Me ç’na shohin sytë, shumë njerëzve për rreth u është tharë shpirti e zemra u është bërë kuletë.
Dinë të zhvatin e nuk dinë të japin. Nuk njohin dhimbjen, dashurinë e mirënjohjen. Mirënjohja është detyrim moral, dinjitet e respekt për veten e për tjetrin : të kthesh atë që të është dhënë.
E dini ç’bëri qorri kur i erdhën sytë? Theu bastunin!
I tillë është mosmirënjohësi.
Njeriu ka nevojë për njeriun.
Në këtë përvjetor ditëlindjeje m’u kujtua kjo që tregova më sipër. I vura pranë e pranë, edhe pse unë nuk kam mbajtur tra mbi supe për çatinë e tjetrit si Safeti, as bëra këmbë deri në Prishte si daja i vogël Diku. Kam bërë sa kam mundur e për gjithçka kanë bërë të tjerët për mua jam mirënjohës. Për tërë 78 vjetët e jetës time.
Po bashkëngjis këtë foto me nënën time , me krah të thyer keq e të fashuar. Maj 1960, 13 vjeç, në kovikt Çorovodë. Si një trumcak. Kjo grua me kurajo të rrallë mbajti mbi supe çatinë e shtëpinë tonë.
Shumëçka më mungonte, po askush nuk më tha se isha konviktor nga që isha jetim , nuk më tha kush “ik tutje!” se nuk kisha lapsa me ngjyra e librat e shkollës në vend të çantës me tokëza i mbaja në torbë bezeje , si përbuzin bashkëmoshatarët sot Irzat se nuk kanë markën më të mirë të celularëve , se nuk kanë dy lekë në xhep e se marrin me vete bukë nga shtëpia. Për këtë xhungël kemi vuajtur?
Është e hidhur që në 78 vjetorin e lindjes të konstatoj se liria ishte më e bukur si premtim se sa kështu si po e jetojmë, ku njëra palë përjashton tjetrën, njëra dorë nuk duron tjetrën, e liga hiqet si e mirë e nuk të lë të zgjedhësh.
Nga pleq si puna ime kam dëgjuar se në një jetë njeriu ka 99 lloje rrojtjeje, mund t’i provosh e durosh të gjitha, mundet dhe jo! Ka edhe rrojtje qeni, po mos e provoftë as hasmi. Qindin nuk e di njeri në këtë botë.
Kam provuar disa nga këto lloje rrojtjeje, kam njohur dashurinë, dhimbjen, durimin, mirënjohjen . Kam dhënë e kam marrë.
Në këtë datë shpreh mirënjohjen time për këdo që kam patur në krah në 78 vjet jetë, duke filluar nga flokëbardhi, me të cilin pi çdo mëngjez kafen.
18 shkurt 2025