Nëna ime. Babai im. Vetëmohimi…dhe një shënim i “Orakujve…”
Historia e mësipërme është një histori drithëruese, që shkrimtarë vendës dhe botërorë do të bënin romane për të, nëse nuk do të kishte të tjera edhe më të dhimbshme edhe më të tmerrshme se kjo që ka shkruar Sefedin Çela. Por “historia” e Sefedinit, nuk është vetëm një histori, sepse ka edhe një plus, që është “arti”, një art i vërtetë, veprues, që e lexon dhe e kupton kush ka veshë, kush ka sy, kush ka një zemër të ndjeshme!…
“Orakujt e Tomorrit”
Sefedin Çela
Sa herë më duhet të bëj veprime bankare, oficerja e shërbimit të radhës i hedh një sy kartave të mia identifikuese, sheh edhe informacionin përkatës në kompjuter, pastaj ngre kokën e pyet:
– Emri i babait?
– Sefedin.
– Po sikur edhe emri juaj…
Më duhet të shpjegoj për të disatën herë se në kontratën me bankën janë tërë gjenealitetet e mia, të verifikuara sipas dokumenteve autentike e ç’kuptim kanë këto pyetje koti. Për çfarë dyshohet?
Ndodh që e marr me humor dhe them:
– Kini dëgjuar për poetin arbëresh Gavril Dara, i Riu? Kënga e Sprasme e Balës? Po për George Bush Senjor e George Bush Junior, ata presidentët, ati e biri, me të njëjtin emër?
Kishin dëgjuar, i dinin të gjitha këto, po në rastin tim, hmm… Ishte diçka e rrallë!
Këto pyetje ia kisha bërë edhe unë disa herë vetes, fare i vogël, kur dëgjoja moshatarët e mi që, kur i pyesnin të kujt ishin, nuk thoshin dhe për vete dhe për babain të njëjtin emër.
Kam 75 vjet që e mbaj tërësisht për vete këtë dhimbje, me të cilën jam rritur. Një barrë e rëndë.
Do ta tregoj sipas rrëfimeve të nënës, e cila, një ditë para se të nisesha për në konviktin e Çorovodës për të filluar klasën e pestë, duke më ndarë për herë të parë nga vetja, më mori mënjanë në një kthinë ku s’na gjente dot njeri e për orë të tera më shumë kemi qarë se sa kemi folur e qeshur të dy.
Atë dite fundgushti të vitit 1958 nuk kam për ta harruar kurrë:
– Dua të të bëj me shkollë, të hapësh sytë, – nisi ajo një bisedë që s’e kishte bërë kurrë më parë me mua.
– Ti sheh, po dua të marrësh vesh më mirë se ç’sheh. Këtë do të bënte edhe yt atë për ty…
Ajo do të më tregonte për babanë tim ato që dinte vetë, që ia thoshte përditë vetes, po kësaj radhe do të m‘i thoshte mua, t’i kisha edhe unë me vete, për t’u rritur.
– Do të t’i them të gjitha si i di e si i ndjej, disa s’do t’i kuptosh sot, s’ka gjë, do t’i kuptosh nesër, po s’ke për t’i harruar kurrë…
Sa kishte mbushur 15 vjeç kur ata të shtëpisë i thanë se do ta fejonin në Polenë. Ai djali na paskësh bërë dhe ushtrinë e na qenkej me punë në një pemishte në Tiranë. Nuk kishte motra e vëllezër; kishte vetëm të ëmën, një xhaxha, një kushëri e ca kushërira. Njëra prej tyre na qenkej martuar në Prishtë në lagjen poshtë, në Dervishllarë.
“E pse nuk i jepni Rakipen? – kishte thënë nëna ime. -Ajo është me e madhe se unë!”. Në të vërtetë Rakipja ishe më e madhe e dinte më shumë, po nëna ime e kishte marrë inat se ajo i kishte thënë një herë “je aguridhe”.
Të mëdhenjtë e shtëpisë kishin rënë dakord. Djali ishte nga një derë e mirë, me katandi. Nuk i duhej rënë fatit me gurë. Kjo aguridhja për gjashtë muaj do të nxirrej nga shtëpia nuse.
Me kishin porositur që një ditë më parë, të mos pija ujë e të mos haja, se do të ishte turp të kërkoja të zbrisja rrugës nga kali; do të talleshin krushqit! Më mësuan si të nusëroj, të çohesha sa herë ndjeja se hynte dikush në odën ku isha nuse, pa ngritur sytë për të parë. Të ulesh kur të të thonë.
Turpi më i madh ishte të ngrije sytë e të shihje burrin kur ai vinte e i hiqte duvakun nuses. Po unë, që kur i hipa kalit në derë të babait e deri sa i zbrita në derë të burrit, aty e kisha mendjen; kur do ta shihja për herë të parë.
Nën duvak të duket sikur të kanë lidhur sytë. E ndjeva kur hyri ai, njerëzit filluan të shtyheshin për të hapur më shumë vend, po i këndohej dhëndrit e jo vetëm nuses, zemra filloi të më rrahë ndryshe e këmbët nuk po më mbanin. Ndjeva se më vuri duart mbi supe, si për të më thënë mbahu, pastaj ai e hoqi duvakun, gishtat e tij më përvëluan poshtë veshëve, midis qafës e mjekrës dhe unë harrova porositë, ngrita sytë dhe e pashë! M’u duk i zi si arap, me mustaqe, nursëz e i frikshëm.
Nuk di si isha ngërdheshur e llahtarisur, po ai, mesa duket, vuri buzën në gaz sa iu dukën ca dhëmbë të bardhë, të bardhë. Pastaj iku. Për herë të parë u ndjeva vetëm; kuptova se ai që iku ishte ai imi!
Vonë, gati pas një viti, e pyeta pse i ishte qeshur atë mbrëmje. Tha se iu duka e trembur e ai e do gruan trime; të mos trembet nga ato që bën! Me demek, atij i kishte ardhur mirë që kisha guxuar e kisha ngritur sytë për ta parë.
Nuset e reja vihen të bëjnë ca punë që në vajzëri s’u vjen radha t’i bëjnë. Unë ca se s’i dija mirë si bëheshin, ca nga turpi, ca se isha pak dhe kokëmushkë e aguridhe, pengohesha e derdhja legenin edhe në mes të odës, atje ku asnjë qorr nuk pengohet, ai më shihte e bënte sikur nuk shihte, nuk më foli kurrë në sy të të tjerëve. Vinte e merrte koshin e rrobave kur e shihte se e ngrija me zor e nuk përtonte ta bënte këtë në sy të të gjithëve, prandaj edhe kushërirat e donin shumë.
Unë ndjeva se e doja, nuk e them dot si filloi kjo po nuk më dukej as nursëz e as arap si në fillim, u shtrova, i bëja punët një e nga një e me qejf të madh, që nga fshesa e deri te peri e gjilpëra, si i thonë. Doja të shihte se unë mundohesha të bëhesha më e zonja për të.
Pas ca kohësh ai shkoi të punonte prapë në pemishte në Tiranë e mua më zinte malli, më përvëlonte aq shumë malli sa hapja kapakun e zbrisja në dhomën e poshtme, ku mbanim qypat me gjalpë, mjaltë, arra, vargje me fiq të thatë, pastërma, jo për të ngrënë, po për t’u ënjtur së qari. Qaja fshehtas që të mos thoshin bota se qan për burrë.
Sa here vinte nga ajo greminë punë sillte ndonjë gjë për çupat e vogla, për pleqtë, po edhe për mua, e unë e dija që do të sillte diçka për mua e më zinte prapë të qarët.
Ai, me Hasanin e Sulkës këndonin si bilbila nëpër dasma, unë vrap e zbrisja nga shkallët e brendshme në dhomën e poshtme e zija e qaja nga gëzimi sa herë e dëgjoja të këndonte, qaja se këndonte bukur.
Të ka zënë syri një palë vëthë ne sepete mbështjellë me një cope kadife? Unë e vura re se donte të më jepte diçka e vrap zbrita të dhoma e poshtme. Nuk më mbante vendi. U nisa të ngjit prapë shkallët kur pashë atë të zbriste. Nxori vëthët nga xhepi e më zuri për qafe. Unë sa ndjeva duart e tij të ngrohta fillova të qaj.
– Mos, – belbëzova, – do të na shohin!
– Po ti pse qan, xhanëm? – tha ai.
Vuri njërin vëth, pastaj tjetrin. Mua m’u ndezën veshët flakë. Edhe tani më duket se digjen.
– Përse qan? – pyeti përsëri ai dhe ma mori kokën në të dyja duart.
– Se… se je kaq i mirë me mua, -thashë e lotët vu e vu, më dënesë.
Unë kisha një frikë ne zemër, s’di pse, se mos e humbisja (Nuk e ktheja kokën nga nëna, i mbysja lotët me zor që ajo të mos i shihte, po as ajo nuk e kthente kokën nga unë, bënte të njëjtën gjë, mbyste lotët e saj).
E ëma, ime vjehrrë, gjyshja jote, që të do aq shumë, më thoshte: të keqen nëna, ruaje tët shoq, e kam dritën e vetme të syve, unë s’jam më e zonja.
Pastaj filloi lufta. Kishte një shok këtu në fshat, si veten, Shabanin. Shkonin si vëllezër e ndanin me njëri tjetrin rrobat e trupit. Dolën të dy partizanë, në një ditë. Unë fillova të fshihesha e të qaja çdo ditë. Duhej të ruhesha të mos më shihte as vjehrra…
Ishte korrik, mbaj mend se bënte shumë nxehtë, demekët e grurit të korrur i kishim çuar në lëmë e ishin gati për të shirë. Thoshin se bëhej luftë e madhe në Qafën e Kiçokut, ku ishin dhe yt atë e Shabani. Kishte disa ditë që dy plakat, gjyshja jote e nënë Alija, e ëma e Shabanit, rrinin në krye të fshatit, në Kishëzë, me fytyrë andej nga thuhej se binte Kiçoku. Çdo gjëmim behari atyre u dukesh si gjyle që binin mbi djemtë e tyre.
Një mbrëmje gjyshja jote u kthye e tronditur. Ishin dëgjuar disa gjëmime njëri pas tjetrit. Në një çast nënë Alija ishte hedhur përpjetë. “E zeza unë, Fatime, m’u vra Shabani”! – kishte thënë. “Jo, moj Alije, të bëjnë veshët e të ha meraku, si mua”, – i kishte thënë Fatimeja jonë.
Ishte ajo natë kur mua s’donte që s’donte të më zinte gjumi. Hëna kaloi nga një kusi kosi në tjetrën, të varura në çengel në qoshk, i niste e kthente hijet e tyre në mur, kur u dëgjua e lehura e qenit. Unë u ngrita mbi dy bërrylat. Buzua heshti e lëshoi ca kuisje të vogla, si ndodh kur qeni njeh të zotin. Zemra sa s’po me dilte prej vendit. U dëgjuan ca hapa të lehtë, pastaj hëna ngjiti nëpër mure një hije burri.
Mbeta mbi bërryla e nuk kisha fuqi të çohesha. Pashë një hije që mori kënaçen e drunjtë të ujit të varur në mur e kur dëgjova zhurmën e gllënjkave në gurmaz kuptova se nuk isha në ëndërr.
Hija u afrua e mori formën e vërtetë të një njeriu, të babait tënd. Më vuri dorën në gojë të mos lëshoja zë e me tjetrën vuri gishtin në buzë:
“Shshsht!” Pastaj belbëzoi: “Shabani!”, si me vete, siç kishte bërë mijëra herë ato orë.
Filloi të dëneste. I dridheshin supet. E mora pas vetes si një fëmije e qamë të dy pa zë. Nuk e kisha parë kurrë të qante.
Kishte qëndruar disa orë te Ara e Sulos, të mos e shihte njeri sa të errej mirë. Si do t’i dilte përpara nënë Alijes. “Ku ma le Shabanin, Sefe”? – do t’i thoshte ajo. A kishte përgjigje për të?
Një orë më vonë u çuam të gjithë. U mblodhëm në odë e mbyllëm kanatën e penxheres të mos dilte drita e llampës.
Xhaxhai i babait tënd, Qamili, qe i themi baba të gjithë, tha se në mëngjes do të shkonin te Alija së bashku, do merrnin edhe Fatimenë me vete.
Yt atë as fjeti, as shtiu gjë në gojë deri në mëngjes. E ëma ndiqte me sy ecejaket e tij e bënte “Pupupu, si të ruajti Zoti ty, o bir! Pupupu, i ziu Shaban!”.
Shtëpia e Shabanit s’është as 20 metra larg shtëpisë tonë. Ne shihnim nga dritarja kur u nisën këta tanët. Pa bërë gjysmën e rrugës matanë, u hap kanata e portës. E para doli Alija, e veshur krejt me të zeza.
Yt atë ra në gjunjë.
– Nuk ta ruajta dot Shabanin, nënë Alije, – tha. – Ah, unë i ziu!
Ajo e zuri nga supet dhe e ngriti lart.
-Mbahu ti të mbahem dhe unë! – tha ajo. – Ai lart të ruajti ty për Fatimenë, se të ka të vetëm. Unë ja tek i kam dhe dy, në të dy krahët. Edhe ty, në vend të Shabanit, tre. Po Fatimeja pa ty do mbetej pa sy, pa krahë e pa kokë. Hajde, hyjmë brenda.
Gjyshja jote e ime vjehrrë, e veshur dhe ajo krejt me të zeza, i hodhi duart në qafë, pastaj i mori duart Alijes e i puthi.
Pas një jave yt atë iu kthye përsëri partizanllëkut. Në mars ’44 u rreshtua në Brigadën e 16 Sulmuese që u krijua në Therepel. Shumica ishin myzeqarë. Edhe zonën ku vepronin për një kohë e patën në zonën e Myzeqesë.
Një herë mbetën të rrethuar nga trupa gjermano – balliste që e njihnin mirë zonën rreth Semanit e iu desh të qëndronte për orë të tëra në lumë, me ujët akull. Mori një ftomë të rënde, e çuan fshehtas edhe në spital në Tiranë. Nuk e mori me asnjëherë veten. U çlirua vendi, hynte e dilte nga spitali. Deri sa na dhjetor 1945 u lirua përfundimisht nga ushtria.
Gjysmën e parë të vitit ’46 ishte mirë, filloi të merrej me punët e shtëpisë, krasiste pemët, luante me vajzat e djalin, i hidhte në kofin dhe i merrte me vete në kopsht.
Në të dalë të vjeshtës u bë keq, një palë ethe i vinin, një palë i shkonin. E mbyti kolla. Ia vinim këmbët në ujë të nxehtë disa herë në dite, i vinim në trup lesh deleje të pa larë, po s’i binin që s’i binin ethet. Dërguam e morëm me mushkë nga Korça një doktor, doktor Koli, i thoshin. Ai na preu shpresat fare. Nuk kam çfarë të bëj tani, tha, pleurit i rëndë, i ka marre të dy anët e gjoksit. Ah, të kisha një gjilpërë, një gjilpërë të vetme e do ta shpëtoja. Doktori s’deshi të marrë as parà. E nisën prapë më mushkë për në Korçë.
Ai digjej si furrë. Qamili vërtitej e turfullonte, e ëma e kishte humbur fare toruan. Mua më ngriu zemra, pastaj pashë fëmijët si zogj të trembur, vjehrrën të bërë gëlqere në fytyrë e lotët mu thanë.
Doli për një çast nga kllapia e kërkoi fëmijët, u fërkoi kokën me radhë me dorën që i digjej, mori dorën e së ëmës dhe e vuri te buzët, pastaj kapi dorën time e nuk e lëshoi më.
E ëma u ngrit e shkoi të qante prapa derës. Ai i kishte prerë fjalët, më shtrëngonte dorën si për të më thënë mos ik, mos ik pa ikur unë, e unë e mbaja fort, me sytë të tharë, me zemrën gur e i thosha pa zë: “Jam këtu, jam këtu, jam këtu me ty, me fëmijët, me nënën tënde”.
Ai uli sytë e më pa në bark.
“Isha shtatzënë me ty, bir”!
Ai më bëri një si shenjë, nuk e di çfarë deshi të thoshte, e shtrëngoi dorën time me dy ndërprerje, mos tha e mjera ti si do t’i rritësh këta kalamaj, m’u bë se vuri buzën në gaz e pashë dhëmbët e tij të bardhë, të bardhë, e më tha, si njëherë: “Mos u tremb, e dua gruan time trime, të mos ketë frikë, sido të ndodhë e të bëjë atë që duhet të bëjë”.
Dhe dorën time nuk e lëshoi e nuk e lëshoi deri në fund, sa më duket sikur edhe tani më mban për dore dhe një pikë loti e madhe; nuk kisha parë lot sa një kokërr breshëri, iu rrokullis në gjithë fytyrën.
Çfarë deshi të thoshte e nuk ma tha dot? Ajo pikë loti më pikoi në zemër, më përshkoi trupin si plumb i shkrirë e më mbiu në sy përgjithmonë.
– Ja ku e kam dhe tani, bir, – tha nëna ime e më vuri dorën e lagur në faqe.
Unë ngrita kokën dhe pashë nënën time. Dy lot të mëdhenj, si dy kokrra breshëri rrodhën nga sytë e saj, u rrokullisën e pikuan në zemrën time, më përvëluan fare si plumb i shkrirë e më mbetën edhe mua përjetë në sy; aty i kam çdo çast që i kujtoj.
Unë s’e mbajta më dot veten, fillova të qaj me dënesa, duke kafshuar e bërë gjak buzën për të mbytur britmat, u mbështeta pas saj me të dy krahët e u shkreha pa u fshehur fare.
– Qaj, bir, qaj, mos ki turp! Nuk pate fat të provoje një herë përkëdheljen e babait!
Ai ishte vetëm 33 vjeç kur mbylli sytë e iku, -tha nëna. -Ishte dhjetor 1946. Ti linde në shkurt, dy muaj më vonë. Gjyshja jote, ime vjehrre, nëna e burrit tim, nuk më thërriste më nuse, as në emër, as bijë. Po, “O bir, o bir, ku je?” Edhe kur i thahej buza për një pikë ujë. Ajo ishte fillikat në këtë botë. Pa nënë e baba. Pa motër e vëlla. Gjithë të afërmit ia kishte rrëmbyer gjermani në Kapinovë e më shumë të tjerë i shkuan në plumb në Vëlushë. Iu shua gjithë fisi. Edhe burri i kishte vdekur tepër i ri, as 35 vjeç, më shumë kurbeteve se në shtëpi. Kishte vetëm atë djalë, dhe ai i iku.
Kur linde ti ajo të priti. I vinte ndoresh, priste të gjithë fëmijët që lindnin në fshat. Vinin dhe e kërkonin.
U kthye im bir, u kthye djali im, Zot të qofsha falë, -qante a qeshte ajo. Të solli pranë meje. Më puthi e me lau me lot.
Kështu ti more emrin e tët et!
Unë vura një shami të zezë në kokë që ditën që iku ai e nuk e kam hequr e s’do ta heq për tërë jetën! Jam bërë tjetër njeri. Sa e kisha, punoja e fluturoja, gëzohesha, një Zot e di sa, për gjithë atë fat të fshehur diku e që më ra mua ta gjej e ta kem.
Kur më vinte dorën në sup, ndihesha e fortë, si nën një çati, ku nuk të zinte as shiu e as breshëri. Tani ku do të mbështetesha për të qenë e sigurt?
Një muaj të tërë hynin e dilnin njerëz për ngushëllim. Nga dera e babait, vinin njëri pas tjetrit njerëzit e mi me të afërt. Im vëlla e im kushëri, të ardhur në të njëjtën ditë të dy, kërkuan të më thoshin veçmas dy fjalë. U ndjeva keq se e mora me mend çfarë donin të më thoshin. Duke i dëgjuar me hipi një i nxehtë në kokë, pastaj u bëra akull: e kisha vendosur ç’do të bëja! Pashë vjehrrën të rrëshqasë pranë meje e mbledhur një grusht. I bëra një shenjë, më prit, ja erdha.
Ishte fillim marsi e unë sapo kisha mbushur 27 vjeç.
– Je tepër e re e fatin do ta kesh përpara, – thoshin im vëlla e im kushëri, duke i ushqyer fjalën njëri-tjetrit. – Këtu do ta kesh më vështirë. Do të të ndihmojmë të rritësh fëmijët.
– Mjaft, – u thashë, – e mora vesh pse kini ardhur. Unë e kam vendin këtu, me fëmijët e mi, me nënën kërcure të burrit tim, me xhaxhanë e burrit e kushërinjtë e tij që jemi një zjarr. Këtu është fati im dhe këtu është e mira për mua”.
Ata biseduan dhe me plakun, Qamilin. Më thirrën edhe mua.
Plaku ishte me emër për mend e kuvend. “Do të jemi miq sido të bëhet, tha ai. Janë fëmijët në mes, gjak për të dy palët. Fjalën e fundit e ka nusja ime e motra juaj, po si plak i shtëpisë unë do të them atë që mendoj se është më e udhës të bëhet. Fëmijët e nipit tim e nusja e nipit tim janë si fëmijët e djalit tim e nusja e djalit tim, do të ndajmë të njëjtën bukë bashkë. Unë jam babai e gjyshi për të tërë. Ky është halli im e nderi im”.
Unë u ula pranë tij dhe i mora dorën në të dy duart e mia. Ai më mori kokën dhe e mbështeti te supi i tij.
– Moj bijë, tha, moj bijë, – e ktheu kokën anash, ku nuk binte ndriçimi i zjarrit të vatrës. Duket i fshehu dy pika loti.
…Ditët e para në konvikt isha si në kllapi. Më vërtiteshin lëmsh në kokë gjithë këto rrëfime të nënës, nuk më zinte gjumi natën, llamba elektrike që e shihja për herë të parë rrinte ndezur në trurin tim deri në mëngjes, sado që i mbyllja sytë me forcë.
Nëna erdhi më takoi në fund të javës. Ajo vinte gati përditë në qytet se dorëzonte detyrimet në Grumbullim. Atëherë paguanim shumë taksa e detyrime shtetit. Çdo pemë ishte e regjistruar, çdo kokë bagëti, dele, dhi, lopë, mushkë, kalë a gomar. Dorëzoheshin në natyrë vezë, lesh deleje e lesh dhie, rrush ose raki, mish, cjep, desh, qengja, ose lekë në vlerën e detyrimit.
Nëna merrej me këto, bënte varavingo rrugën fshat – Çorovodë me mushkën përdore, ngarkuar me kosha me rrush.
– Më zien koka nga hesapet, – më thoshte, – i mbaj përmendesh. Ja, kam për të paguar lejen e kazanit të rakisë…
Ajo erdhi afër mesditës, pasi kishte mbaruar të gjitha punët e kishte çuar dhe mushkën në han. Hapi bohçen e nxori ca petulla e një kupë me mjaltë. Më shihte gjithandej, me shkundte xhaketën nga supet sikur të kisha qenë në mulli e të isha bërë gjithë miell. Unë nuk kapërdihesha dot. E lashë petullën përgjysmë dhe lidha bohçen.
Ajo filloi të qajë pa zë, po lotët i rridhnin çurg. Tha se do të më merrte me vete në shtëpi. Mallkonte veten që kishte lënë një axhami vetëm.
– Jam mirë, – thashë unë, – më pëlqen shkolla, kam zënë edhe shokë të mirë, vetëm se…
– Je dobësuar e të është bërë qafa si e një zogu, – tha ajo, -të dhemb gjë?
– Jo, po nuk më zë gjumi natën.
– Po pse, je trembur nga ndonjë gjë?
– Më rri llamba e dritës ndezur në kokë edhe kur mbyll sytë, më ka marrë malli për të gjithë ju, edhe për Buzon!
Ajo tha se javën tjetër do vinte më herët, do të kërkonte leje e të më merrte nja dy ditë në shtëpi. Mendo njëçikë për gjërat e shtëpisë, mendo sa bëhem merak unë e hiqe mendjen nga llamba.
Unë ashtu bëra, mendova për Buzon e madh që të gjithë ne kalamajtë i hipnim me radhë në kurriz, i fusnim dorën deri te krahu në gojë e ai s’na hante, pastaj mendova sa e dobët ishte ajo llamba, që na nxirrte sytë kur studionim pasditeve e unë s’e fikja dot në mendjen time, pastaj mendova si gjyshja mbushte xhepat e përparëses me fara të ziera kungulli e na i jepte ne t’i hanim. Pastaj më zuri gjumi.
Kështu e mbaj mend nënën time, pranë atij që kishte një hall më tepër, pa kërkuar asgjë për vete. Rriti fëmijët e motrës, të vëllait, fëmijët e mi.
Ajo ulej në tavolinë e fundit, si nën dorë merrte nga pjata mishin e saj dhe e hidhte në pjatën time.
– Pse, moj nënë, – i thosha, – nuk është mirë as për fëmijët kjo që bën, në tavolinë jemi të barabartë. Mos e bëj më, të lutem!
-Unë e hoqa nga goja ime, nuk i rashë më qafë kujt. Ah, mor bir, unë e di ç’e gjen shtëpinë po i ra kulmi. Kulmi mban çatinë. Ti je kulmi i kësaj shtëpie, ne jemi çatia që mbajmë zogjtë ngrohtë brenda. E di kjo kockë ç’ka hequr kur ra kulmi i shtëpisë time…
Nëna, pasi ra kulmi i shtëpisë së saj, ishte mirë po të ishim ne të tjerët mirë. Ajo u vetëmohua. Dhimbja ime e madhe është se ajo nuk mendoi kurrë për një jetë të sajën. I vuri shpatullat çatisë dhe mbajti kulmin e shtëpisë të mos shembej.
Pikat e lotit të tyre si breshër që pikuan nga sytë e tim et në zemrën e saj dhe nga zemra e saj përvëluan edhe zemrën time. Ku kam ecur drejt? Ku kam gabuar?