Një letër e panjohur e Kahreman Yllit, nënshkruar më 9 prill 1943 në Berat
…dhe një ekspoze e gjendjes moralo-politike e popullit të qarkut të Beratit në atë kohë
Të dashur Komandant Mestan dhe Komisari Politik Mane!
Qofshi të gjithë mirë. Më duket se edhe në zonën e atyshme po kaloni pengesat. Sot po u dërgojmë 4 palë opinga, kinina dhe aspirina. Pantallonat dhe këpucët e Manes sa t’i rregullojmë i dërgojmë. Pengesa kryesore është shok për ne këtu Financa. Me gjithë atë do të përpiqemi brenda mundësivet të plotësojmë nevojat me këpucët t’uajat.
Manifestimet për 7 prillin besoj se do t’i kini bërë aty në popull. Të rinjtë që po dërgojmë andej do të mbeten për agitasion deri në datën 16; në këtë datë do të kthehen këtu për 4-5 ditë dhe mandej do të hidhen prap andej për të mos u kthyer më.
Situata e mbrëndshme – Korça ende e bllokuarë.
Në Vlorë ende situata s’është skjaruarë. Vazhdojnë bisedimet për dorëzimin e oficeravet që janë rob.
Qeverrija nga formimi i gjendarmaris në Jugë po heq dorë se nuk po i del gjë.
Mustafa Kruja përpiqet t’i lozë gjithnjë letrat politike- flitet se ai mund të vijë prapë në fuqi.
Qeverrija ka mbetur si udhët Kryq pse nuk di ç’rrugë të mbajë. Keq me luftë, keq me të mirë – por ende nuk e ka zgjedhur rrugën e saj.
Disa t’internuarë që kanë marrë nga Korça (mbas kontrollimeve që bënë atje) i kanë sjellë në Durrës.
Isa Taka po vazhdon punën e tij në Myzeqe. Hamit Matjani dogji 3 shtëpi në Karbunarë, dhe pastaj nëpërmet Lushnjës shkoi nga ana e Gramshit.
E dini se Hamiti me shokë është si çetë grabiqare e Irfan Bej Ohrit, dmth. e mëkëmbësisë.
Kaqë sot për sot.
….
Ismail Çelos epini kurajo se ka mjaft kohë që ka mbetur vetëm.
Të bëhet e ditur në popull se te Urë e Zagores ka patrullë. Çdo partizan nuk do të ketë me vehte shenja që e shtjenë në kllapë.
Porositni partizanët se në shtëpinë e M. Shehut të mos kthehen gjithnjë se po e ekspozojmë shumë dhe po e harxhojmë.
Partizanët që kanë nevojë dhe urdhërohen prej jush vetëm ata të kthehen.
Shumë të fala.
Ju përshëndes me mall,
Bariu (Kahreman Ylli)
- 9/IV-43
V.F -.L.P.
Sqarim mbi personazhet që përmenden në letër:
- “Bariu” (pseudonim lufte), është Kahreman Ylli, në atë kohë sekretar Politik i Qarkorit të Beratit.
- Komandant Mestani (të cilit i drejtohet letra) është Mestan Ujaniku, patriot e nacionalist i njohur, komandant i Çetës së Parë të Skraparit.
- Komisar Mane (të cilit i drejtohet letra, bashkë me Mestanin), është Mane Nishova, në atë kohë komisar politik i çetës partizane të Skraparit. Luftëtar, demokrat e patriot, vullnetar në brigadat internacionaliste në Luftën e Spanjës
4- Hamiti, që përmendet ne letrën e K.Yllit kur sapo kishte djegur tri shtëpi ne Karbunarë, është Hamit Matjani, në atë periudhë komandant çete i Ballit Kombëtar, organizator masakrash e kriminel. Në vitin 1953, pas një zbarkimi të fshehtë ajror në malet e veriut, u kap nga forcat e sigurimit të shtetit dhe u dënua.
8- Iniciali B. në fund të origjinalit duhet lexuar: Berat …
– Gërmat V.F-L.P në mbyllje të letrës janë inicialet e parullës kryesore të Frontit Antifashist, të partizaneve e simpatizantëve të LNCL.
Të plota lexohen: Vdekje Fashizmit- Liri Popullit.