Ataturku në dasmën shqiptare, tek vallëzonte me nusen nga Floqi i Korçës
Nga Fiqri Shahinllari
I kërkova mikut tim floqar, Ahmet Likës ndonjë dokument që lidhet me Rushan Beun, personalitet i lartë ushtarak dhe mik i afërt i Ataturkut. Ai ka ruajtur me kujdes skrupuloz disa letra e fotografi interesante. Letra “flet” për dasmën në Stamboll të Myzejenit, vajzës së Rushanit.
E ka nisur ta shkruaje Selman Hasa, daiu i Rushanit nga Goskova më datën 18/8/1937 dhe e ka përfunduar të nesërmen, ditën e enjtë. Ja si tregon Selmani…
….Më 14/8/937, të shtunë u bëmë hazër të gjithë… Vajtmë në skelë të Ysqydarit…duallëm në Istambull… gjene hipmë otomobilrat. Më ora 7 vajtmë në Tokatlijan Hotel që ishte marë me qira për atë natë me 1400 lira turke…sallonet poshtë ishin bashkuar dhe ishte bërë një mejdan i madh sa selishta që kemi neve (dy killë farë) … Kur vajtmë neve, dhëndërri ishte atje me gjith t’ëmën e të vëllezërit.
Për Myzejenin ishin bërë hazër tri oda që të nisej nuse. Neve, burrat e shtëpisë ndenjëm në sallonet për të pritur mysafirët. Për të nisur Myzejenin nuse kishin ardhur katër matmazele që më 7 e gjer më 10 të natës…Nga ora 20 e gjysëm allafrënga deri më ora 22 u mbushën sallonet me gra e burra të ftuar. Kishte afër 600 shpirt të ftuar. Në mes të tyre ishte edhe çupa e Ataturkut…që e quakëshin Sabiha Gokçen. Më ora 22 erdhi nusja me gjith dhëndërrin…
Ata gjezdisnë tërë sallonet pastaj i puthnë dorën Rushan Beut dhe Mynires dhe vjehrrës…Më tej çifti nisi dancin. Pas tyre filluan dancimin gjith të ftuarit…Edhe Rushan beu me Myniren dhe me vjehrrën lojtnë danc.
Më ora 23 e gjysëm u hapnë bufetë për të ngrënë e për të pirë. Orkestra përbëhej prej 24 vetash. Tamam në ora 24 telefonuan që do të vinte Ataturku…Ai mezi erdhi në ora një të natës pasi ishte larg Istambullit një saat me automobil. Rushan beu, Mynirja, djemtë, nusja me dhëndërrin e pritën te porta e hotelit.
Muzika i binte marshit dhe njerëzia durtrokiste. Sapo zuri vënd në trapezë, Qemal Ataturku. Ai mori në të djathtë të tij Rushan beun…në të mëngjër mori Myzejenin, dhëndërin dhe Myniren e pas saj ca ministra. Pasi ngriti një dolli dhe uroi çiftin, Ataturku dancoi me Myzejenë dhe ja dha Rushan beut i cili pasi bëri danc me çupën e tij e çoi atë te dhëndërri për të vazhduar dancin… Dasma u ndez.
Të gjithë zunë të loznin danc. Ataturku u ngrit disa herë e bëri dancim me të tjerët…Ataturku ndenji gjer në shtat e gjysëm të sabahut allafrënga pastaj u largua. Sa ishte në dasëm, shumë herë u përqafuan me Rushan beun. Ai foli në dasëm, uroi çiftin e miqtë por foli edhe për dashurinë dhe miqësinë që paska patur ai për Rushan beun.
Edhe Rushan beu iu përgjigj me një fjalim fort të bukur. Njerëzit që shoqëronin Ataturkun ishin ministra, deputetë dhe gjeneralë. Ataturku i dha 1000 lira turke Myzejenit për të blerë ndonjë gjë si dhuratë nga ay…Llafi i shkurtër është ky: Çupa jonë, Myzejeni u martua si një bijë pe mbreti…dhe vajti te një saraj që ka ndënjur bij e mbretit…Shtëpia e Myzejenit duket fare mirë nga neve. Është në majë të Çamllixhesë, më lart nga të tërë viset e Istambullit…Pe shtëpisë së Rushan beut është larg 10 minuta me otomobil, si Goskova me Porodinën. …Si ta këndoni juve këtë letër (të afërmit në Goskovë – F. Sh.) t’ia jepni Myrtezait. Dy ditë le të rrijë ne ata. Pazdaj t’ja u epni edhe Naxhiut. Të rrijë dy ditë në Floq, ta këndojnë mirë edhe ata. Pazdaj ta merrni dhe ta ruani gjer të vij unë…
* * *
Pasi u përcolla këtë fragment letre, të nderuar lexues, po e shikoj me vëmendje fotografinë ku duket në vallëzim Ataturku me Myzejenin, vajzën floqare…
A mund t’ia priste ndokujt mendja, sy ky njeri, Mustafa Qemal Pasha, i quajtur Qemal Ataturku, frymëzues dhe drejtues i revolucionit turk që rrëzoi sulltanin në nëntor të vitit 1922, president dhe themelues i Turqise modernë, Reformator i madh dhe mik i afërt dhe i sinqertë i shqiptarëve, pikërisht ky që po vallzon me këtë vajze floqare, pas një viti, më 10 nentor 1938, në orën 9 të mengjezit do të vdiste në pallatin Dollmabahçe në moshën 57-vjeçare?!…